Digitaal leren is niet altijd eenvoudig. Veel scholen worstelen met het concept “digitaal leren”. Het betekent enerzijds dat leerlingen een deel van hun werk achter de iPad of de computer uitvoeren. Anderzijds betekent het dat een docent de vorderingen van de leerlingen kan volgen, wanneer de computer zo is ingericht dat alle prestaties van de leerlingen duidelijk zijn. Maar wat is nou een goede manier om te starten met digitaal leren in de klas? Hoe zorg je dat het invoeren van digitaal leren ook echt werkt in de praktijk? En waarom zou je überhaupt beginnen als je al je handen vol hebt aan een volle klas?
Gepersonaliseerd onderwijs
Maar ICT kan juist, als dit op een goede manier wordt ingezet, bijdragen aan het bieden van gepersonaliseerd onderwijs. Digitaal leren biedt juist de mogelijkheid in te spelen op verschillen tussen leerlingen.
Een voorbeeld van een bruikbare toepassing is “learning analytics“. Het leerproces van kinderen wordt hierbij volledig digitaal bijgehouden. Leraren kunnen op basis van deze data zien hoe individuele leerlingen presteren. Op basis hiervan kunnen zij het onderwijs en de (digitale) leeromgeving beter op de leerling afstemmen.
Kinderen kunnen het lesprogramma op hun eigen niveau, tempo en volgorde afwerken. Informatie over dit leerproces kan een docent een goed beeld geven van de voortgang van leerlingen en de klas. Daardoor kan de docent eenvoudiger maatwerk leveren in een grote klas.
Docenten kunnen met digitaal leren problemen ook vroegtijdig signaleren. Heeft een leerling bijvoorbeeld moeite met spelling of rekenen? Is diens leercurve minder snel, of juist veel sneller dan dat van klasgenoten? Learning analytics kunnen een docent ondersteunen in het beslissen over extra ondersteuning. Ook is het eenvoudiger om de leeropdrachten te onderbouwen en de overgang naar een volgende oefening aan te sturen. Het leerproces krijgt daarbij expliciet aandacht. Iets waar nu vaak weinig tijd voor is.
Digitaal leren laten aansluiten bij onderwijsvisie
In Amerika leiden particuliere scholen deze digitale ontwikkelingen in het onderwijs. Ook in Nederland zijn er al particuliere scholen die lesstof digitaal aanbieden. Dit is niet verbazingwekkend, aangezien persoonlijke aandacht en de nadruk op het leerproces en verschillen tussen leerlingen hier sowieso extra aandacht krijgen.
En hier ligt ook precies het gevaar in de implementatie van digitaal leren in het huidige onderwijs. Digitalisering van het onderwijs moet niet gaan over de techniek, maar over hoe dit als middel het onderwijs kan verbeteren. Digitaal leren kan meer gepersonaliseerd onderwijs betekenen. Dat kan door meer directe feedback en door een betere aansluiting bij de leefwereld van leerlingen.
Maar het kan ook leiden tot koste wat kost een iPad in de klas, en dat gaat niets opleveren. Een belangrijke voorwaarde voor het invoeren van digitaal leren in de klas is daarom dat de techniek aansluit bij een onderwijsvisie in plaats van andersom.