Parttime docenten en kwaliteit van het onderwijs

Parttime docenten en kwaliteit van het onderwijs creëren vaak een groot probleem. Een belangrijke oorzaak van de tanende kwaliteit van het Nederlands onderwijs is de opkomst van parttimers in het onderwijs. Tegelijk is zichtbaar dat de docent als rolmodel wegvalt.

D66 stelt in haar verkiezingsprogramma dat zij wil investeren in de kwaliteit van leraren. Uit het programma blijkt dat ze daarmee bedoelen dat elke leraar een officiële bevoegdheid moet verwerven. Wat D66 vergeet, is dat daarmee de kwaliteit niet gered wordt. Echte kwaliteit kan niet simpelweg gemeten worden aan de hand van een papiertje. Daar is meer voor nodig, zeker in het beroepsonderwijs. Met name ook bij business schools.

Mijn waarneming, als oud-directeur van EuroCollege, is dat de betrokkenheid, jarenlange ervaring, motivatie, statuur en het zijn van een rolmodel voor de student veel belangrijker is. Alles staat of valt met het aanzien van de docent voor de klas. Het vak deskundig met passie uitdragen, zorgen voor discipline, structuur en continuïteit is waar studenten echt wat aan hebben en alleen een fulltimer die vol kan gaan voor dit veeleisende beroep, kan studenten dat bieden.

En juist deze punten zie je in geen enkel verkiezingsprogramma terug. Daar verbaas ik me ten zeerste over. De gemiddelde politieke partij roept iets in de trant van: “miljoenen erbij”, zonder uit te leggen hoe en waaraan de overheid dat geld moet besteden. De betrokkenheid, jarenlange ervaring, motivatie, statuur en het zijn van een rolmodel voor de student is veel belangrijker.

Sinds de aanname van de HOS-nota in 1983/1984, heb ik de kwaliteit van het onderwijs zien dalen. De HOS-nota leidde tot radicale bezuinigingen op het onderwijs. Bezuinigingen die toen werden ingegeven door de economische crisis. Er werd niet gekeken naar de effecten op lange termijn. Leraren gingen veel minder verdienen en dat trok een ander, lager niveau docenten. De derde emancipatiegolf trok daarnaast veel vrouwen in het onderwijs aan die parttime gingen werken. Een goede docent of begeleider zijn vraagt echter een volledige inzet en betrokkenheid en als scholen dan werken met parttime begeleiding, dan schieten zij per definitie te kort.

Op mijn particuliere mbo- en hbo-school heb ik in het verleden met parttime begeleiders gewerkt. Het gaf me armslag en een flexibele schil aan krachten, maar dat heeft niet lang geduurd. Het gebrek aan motivatie en discipline en het om de haverklap ziek melden, heeft mij doen besluiten om nooit meer parttimers aan te nemen op belangrijke functies voor studenten. Parttimers geven niet het juiste voorbeeld van hoe je een klus moet aanpakken en bovendien kunnen studenten niet bouwen op iemand die er alleen op maandag en dinsdag is. Wij maken wel uitzondering voor docenten uit het bedrijfsleven. Deze brengen een professionele mentaliteit mee en beschikken over zware cv’s. Een docent begeleidt bij ons echter niet. Hij is er puur voor zijn vak.

Het reguliere onderwijs op bijvoorbeeld mavo-, mbo- en hbo-niveau wordt teveel verzorgd door parttimers. Leraren kunnen ongestraft de kantjes ervan af lopen, zich ziek melden of tussentijdse vakantie nemen. Er is in het reguliere onderwijs sprake van veel lesuitval en geen vervanging. Jongeren hebben regelmaat nodig en een docent moet een rolmodel zijn. Op EuroCollege komt iemand op de hitlijst voor ontslag als hij of zij geen rolmodel verzorgt, want een student kan niet op zo’n begeleider bouwen.

Willen we de kwaliteit van het onderwijs echt verbeteren en weer meetellen op de internationale onderwijsranglijst dan zullen we toch echt afscheid moeten nemen van parttimers. Nu nog wachten tot het wal het schip keert en een partij op staat die realiseert dat een docent meer is dan iemand met een bevoegdheid.  De partij die passionele docenten met een winnaarsmentaliteit toevoegt aan hun verkiezingsprogramma, heeft mijn stem.

Dit is een gastblog van Eurocollege.
Auteur: drs P.V.C.E. van de Walle, oud-directeur Eurocollege